Bilişim suçlarının cezaları nasıl belirlenmektedir? Türk Medeni Hukuku kapsamında yer alan düzenlemeler göre, işlenen suçun cezası belirlenirken bazı etkenler göz önünde bulundurulur. Örnek verecek olursak; suçun teşebbüs halinde mi kaldığı ya da suç nitelikli şekilde mi işlendi diye belirtebiliriz.
Bilişim suçlarının kapsamı denildiği zaman ilk olarak; bilgisayar programlarına girmek ya da bilgisayara dair olan işlemler akla gelmektedir. Fakat bu suçun kapsamında kredi kartı hakkında yapılan işlemler, özel hayatın gizliliğinin ihlali, sosyal medya hesaplarına verilen zarar, marka haklarına tecavüz, gibi konularda yer alır. Suçların tam cezaları hakkında bilgi vermek net bir sonuç olmaz. Fakat belirtebiliriz ki; Bilişim suçu cezaları için, 1 yıldan 8 yıla kadar hapis cezasına hükmedilebilir. Her suçun kapsamındaki ceza farklılıklar gösterir. Daha açıklayıcı olabilmesi için, maddeler halinde belirtecek olursak;
- Bilişim sistemine girme ve orada kalmanın cezası, 1 yıla kadar hapis cezası ve Adli para cezasıdır
- Yasak cihaz ve programların kullanılmasının cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 5000 gün Adli para cezasıdır
- Bilişim sistemlerini izlemenin cezası 1 yıl ile 3 yıl arası hapistir
- Bilişim sistemine girme nedeniyle verilerin yok edilmesi durumunda 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına hükmedilir
- Sahte banka ya da kredi kartı kullanımında, ağırlaştırıcı nedenler olmazsa 4 yıl ile 8 yıl arası hapis cezası ve 5000 gün Adli para cezasına hükmedilir
- Bilişim sisteminin engellemenin ya da bozmanın cezası 1 yıl ile 5 yıl arası hapis cezasıdır
- Banka veya kredi kartlarının kötü amaçlı kullanılmasının cezası, 3 yıl ile 6 yıl arası hapis cezası ve 5000 gün Adli para cezasıdır
- Başkalarına ait banka hesapları ile ilişkilendirilerek sahte kart üreten, satan devreden, satın alan ya da kabul eden kişi için, 3 ile 7 yıl arası hapis cezasına hükmedilir. Ayrıca 10.000 gün Adli para cezası ödenmesine karar verilir
- Bilişim sistemindeki verilen bozulması, yerlerinin değiştirilmesi, programların silinmesi koşulundaki ceza, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezasıdır
- TCK 243-244’de tanımlanan fiillerin işlenmesi sebebiyle kişi kendine veya başkası yararına haksız çıkar sağlarsa, bilişim suçlarının cezaları kapsamı gereğince 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ve 5.000 güne kadar Adli para cezası ödemesine hükmedilir
En Büyük Bilişim Suçları
Bilişim suçları, son yıllarda gelişen teknoloji ile artışa uğramaya başlamıştır. İnternet hayatımızı kolaylaştıran pek çok seçenek sunarken, bir o kadarda dikkatli kullanmamız gereken bir araç olmaktadır. Kötü niyet geliştiren kişi ya da kişiler pek çok insanın mağduriyet yaşamasına, internet aracılığı ile sebep oluyor. Bilişim alanlarında yapılan çalışmalar neticesinde geliştirilen özel tekniklerle, bu suçun çözüme ulaşması sağlanıyor. Kanun koyucu da bu etkende, caydırıcı etkisi olan cezalar vererek, kişilerin hukuksal yararlarını koruma altına alma çalışmaları yapıyor. Bilişim suçları arasında oldukça fazla unsur yer almaktadır. Bu suçları küçük büyük olarak değil de, suçun nitelikli yani daha fazla ceza almasını gerektiren halleri olarak ayırmak daha doğru olmaktadır.
Bilişim suçları kendi içinde 3 ana gruba ayrılır. Bunları belirtmek gerekirse;
- Bilişim sistemine girme ve orada kalma suçu (TCK Madde 243)
- Bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme suçu (TCK Madde 244)
- Banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu (TCK Madde 245)
Bilişim Suçları Örnekleri
Bilişim alanında son 20 yıl içinde artan bir hızla ortaya çıkan baş döndürücü gelişmeler, geride bıraktığımız yüzyıla adını vermiştir. Ancak bu gelişmelerin insanlığa sunduğu yeni olanaklar, her zaman yararlı amaçlarla kullanılmamakta. Özellikle internet ortamında kullanıcının kimliğini kolayca gizleme olanağına sahip olması, hukuka aykırı amaçlarla kullanmaya zemin hazırlamaktadır. Bilişim teknolojilerinde ortaya çıkan her gelişme ve kullanıcı sayısındaki artış, çok yönlü yeni kötüye kullanma olanaklarını da birlikte getirmektedir. Bunun sonucu olarak hırsızlık, dolandırıcılık, mala zarar verme, hakaret, belgede sahtecilik gibi klasik suç tiplerinin bilişim alanında gerçekleşen ihlallerini önlemekte yetersiz kalmaktadır.
Bilişim suçlarının cezaları, suçun şekline göre de değişiklik göstermektedir. Yazımızın ilk başlığında suçun cezalarını belirtmiştik. Geniş bir alan olan bilişim konusu içerisinde pek çok suç unsuru vardır. Yazımızın bu kısmında da, suça dair olan konuları belirteceğiz.
- Bilgisayar sabotajı
- Bilgisayar yoluyla dolandırıcılık
- E-mail adresinin çalınması
- Kredi kartı bilgilerinin ele geçirilmesi
- Sahte evrak düzenlemek
- Kişisel bilgilerin çalınması
- Rahatsızlık verme
- Yetkisiz erişim ve dinleme
- Kanunla korunmuş bir yazılımın izinsiz kullanılması
- Yasadışı pornografik yayınlar
- Korkutmak ya da hakaret
- Siber terörizm
- Siber savaş
- Sosyal medya hesaplarının çalınması
- Bilgisayar, sosyal medya ağlarının şifrelerinin kırılması
- İnternette yer alan resim ve bilgilerin izinsiz kullanılması
Siber Suç Yargıtay Kararları
TCK Madde 245/5 uyarınca, TCK Madde 245/1 kapsamına giren suçla ilgili olarak malvarlığına karşı suçlara ilişkin etkin pişmanlığı düzenleyen TCK madde 168 uygulanır.
Anayasa Mahkemesi, 5.3.2009, 2006/123E., 2009/43K.
Değişiklikten önce Anayasa Mahkemesi, kartın bağlı bulunduğu hesap sahibinin malvarlığı yanında kişisel verilerinin de hukuki koruma kapsamında olduğu, bu durumda, kuralın salt malvarlığı aleyhine işlenen suçlara benzemesine rağmen, onlara uygulanan etkin pişmanlık hükümleri içermemesi nedeniyle eşitliğe aykırı olduğu sonucu çıkarılamayacağı. Cezayı hafifletici sebeplerin ceza siyasetine bağlı olarak yasa koyucunun takdirinde olduğu ve kuralla korunmak istenen hukuksal yarar, suçun niteliği ile öngörülen cezanın tür ve miktarı gözetildiğinde kuralda yer alan cezanın adaletsiz ve ölçüsüz olduğundan söz edilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır.
Bilişim Suçları Şikâyet
Bilişim suçunun işlenmesi ya da buna teşebbüs edilmesi ile birlikte, konu hakkında işlemler başlatılabilir. Bilişim suçları hazırlanacak bir şikâyet dilekçesi eşliğinde bağlı bulunulan Cumhuriyet Başsavcılığına ya da ikamet edilen yerdeki Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüklerine yapılabilir. Konudaki yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı, suçun işlenmiş olduğu yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığı olmaktadır. Ayrıca siber yani bilişim suçları için, cimer üzerinde de şikâyette bulunabilirsiniz.
Bilişim suçları da, zamanaşımı süresine tabi tutulmuştur. Bu sebeple de süresi içerisinde şikâyet hakkı mutlak şekilde kullanılmalıdır. Sürenin dolmasıyla şikâyet hakkı da sonlandırılır. Kanun koyucunun siber suçlarda belirlediği zaman aşımı süresi, 6 ay olmaktadır.
Bilişim suçlarının cezaları başlıklı yazımıza devam ederken, konu hakkında oldukça önem teşkil eden şikâyet başvuru dilekçesinden bahsedeceğiz.
Bilişim Suçu Şikâyet Dilekçesi
Bilişim suçları hakkında dilekçe hazırlığı yapılırken, dikkat edilmesi gereken ve dilekçe içeriğinde mutlaka yer verilmesi gereken bazı hususlar olmaktadır. Bunları maddeler halinde belirtecek olursak;
- Şikâyet dilekçesinin gönderileceği Cumhuriyet Başsavcılığına olarak başlık yapılmalıdır
- Şikâyetçi olan kişinin; adı-soyadı, T.C. Kimlik Numarası ve ikametgâh adresi eksiksiz ve doğru şekilde belirtilmelidir. Aksi olan durumlarda gelişmeler haber verilemez
- Şikâyete konu olan eylemi yapan kişinin kim olduğu biliniyorsa, mutlak şekilde dilekçede belirtilmelidir. Bilinmeyen durumlarda kolluk kuvvetleri bilişim uzmanları bu konu hakkında detaylı araştırma ilerletirler
- Dilekçede, size yapılan bilişim suçu açık şekilde belirtilmelidir. Çünkü ceza davasının ilerletilebilmesi için, bu suçun etkenleri bilinmelidir
- Suçun gerçekleştiği ya da öğrenildiği tarihte mutlaka belirtilmelidir. Soruşturma alanının daha iyi şekilde ilerletilebilmesi için, bu bilgide oldukça önemlidir
- Suç unsurunu oluşturan konu maddeler halinde detaylı şekilde açıklanmalıdır
- Dilekçenin son kısmında, ispatınızla ilgili olan deliller mutlaka belirtilmelidir. Suç internet üzerinden işlendiyse ekran görüntüleri vb. kanıtlar dosyaya eklenmeli
- Sonuç ve istem kısmında ise, şikâyetin kabulü, biliniyorsa şüpheli, bilinmiyorsa şüphelinin kimlik tespit talebi, soruşturma başlatılması talebi, kamu davası açılmasına hükmedilmesi talepleri yer almalı
- Dilekçenin en alt kısmında tarih bilgisi olmalı ve imza atılmalı
Hukuk sistemimiz, bilişim suçlarında avukat ile çalışma zorunluluğu belirtmemiştir. Fakat usullerde ve esaslarda yanlışlık olmaması, hak kaybı yaşanmaması, davanın kabulü açısından avukat ile çalışma ilerletmek her zaman avantaj sağlayacak bir durumdur. Özellikle konu hakkında düzenlenen dilekçe çok önemlidir. Bu dilekçenin sonrasında, soruşturma aşaması başlatılır ve gerekli diğer düzenlemeler yapılarak davanın kabulü sağlanır.
Kartların İzinsiz Kullanılması
Bilişim suçlarının cezaları arasında en sık sorulan sorulardan biri de kredi kartı, banka kartı ve eşdeğer olan kartların izinsiz şekilde kullanılması olmaktadır. Fail bu kartı kullanarak veya kullandırtarak kendisine ya da başkasına yarar sağlamaktadır. Yarar, kart kullanılarak veya kullandırılarak elde edilmiş olmalıdır. Bu nedenle, kart değil de, kart üzerindeki bilgiler kullanılarak bir yarar elde edilmiş ise, bu suç değil TCK Madde 244/4’te yazılı suç oluşur. Örnek; başkasına ait kredi kartı üzerindeki bilgiler kullanılmak suretiyle internet üzerinden alışveriş yapılmasını gösterebiliriz. Bunun gibi bir yararın elde edilmesi ile kartın kullanılması arasında bir bağlantı yoksa bu suç değil, yerine göre hırsızlık, dolandırıcılık ya da yağma gibi başka suçlar gündeme gelir.
Kullanma (kullandırılma) rıza dışında olmalıdır. Rıza açıklama yetkisi, kartın sahibi ya da kartın verilmesi gereken kişi olarak ifade edilmiştir. Bu madde anlamında “kartın verilmesi gereken kişi” deyimi, henüz ilgili banka veya kredi kurumu tarafından kart kendisine teslim edilmemiş kişidir. Oysa kart üzerindeki mülkiyet hakkının, onu çıkaran banka ya da kredi kurumuna ait olduğu göz önünde bulundurulduğunda, kart sahibi ifadesi yerine kartın taşıyıcısı ifadesinin kullanılması daha yerinde olur.
Bilişim suçlarının cezaları ve konu hakkında diğer sıklıkla sorulan soruları yazımızın son kısmında açıklayacağız.
Sıklıkla Sorulan Sorular
İnternet üzerinden işlenen suçlar nelerdir?
Hakaret, haberleşmenin gizliliğinin ihlal edilmesi, kişilerin huzur ve sükûnetinin bozulması, internet aracılığı ile cinsel taciz, özel hesapların şifrelerinin ele geçirilmesi, izinsiz resim ve bilgi paylaşımı vb. suçlar bu kapsamda yer alır.
Bilişim suçlarına örnekler nelerdir?
Bilişim suçlarının içerisinde internet aracılığı ile yapılan suçlar, banka ve kredi kartlarına dair yapılan suçlar ve bunlara eş değer olan suçlar yer almaktadır. Maddeler halinde açıklamalar için, yazımızın içeriğinden faydalanabilirsiniz.
Bilişim suçları hangi mahkemede görülür?
Bilişim suçlarında yaşanılan olayın niteliğine göre, ağır ceza mahkemesi veya asli ceza mahkemelerine başvuru yapılır.
Siber suç cezası nedir?
Bu kapsamda yer alan suçların cezaları arasında farklılıklar görülmektedir. Açıklamalı bilgi edinmek için, yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.
Leave A Comment